خاستگاه تاریخی و رنگ‌های فروتن: تولد ویسکی مالت تک

همه‌چیز از دل دفترهای قدیمی راهبان اسکاتلندی آغاز شد. در سال ۱۴۹۴، برای نخستین بار از تقطیر «اویشگی به» یا همان «آب حیات» نوشتند. این نوشیدنی که از دل علم کیمیاگری و تقطیر در صومعه‌ها بیرون آمده بود، در ابتدا ساده و روستایی بود. ولی آرام‌آرام به بخش مهمی از زندگی و فرهنگ مردم اسکاتلند تبدیل شد. قانون مالیات در سال ۱۸۲۳ باعث شد تولید ویسکی نظم بگیرد، مجوز رسمی بگیرند و کارخانه‌های کوچک تبدیل به برندهای جهانی شوند.

سرزمین‌ها و طعم‌های متفاوت: پنج گنج پنهان اسکاتلند

اسکاتلند به پنج منطقه اصلی تولید ویسکی تقسیم می‌شود. هر کدام با طعم و عطر مخصوص.هایلند، منطقه‌ای وسیع با طعم‌های ملایم و گلی در شرق و ویسکی‌های دودی و قوی در غرب.اسپیساید، قلب تولید ویسکی که بیشترین کارخانه‌ها را دارد و طعم‌های میوه‌ای و کمی شیرین دارد.ایسلای، جزیره‌ای پر از مه و دریا که ویسکی‌هایش دودی، شور و با طعم دارویی هستند.لاولند، با آب‌وهوای معتدل، ویسکی‌هایی نرم و گیاهی تولید می‌کند.و کمپبل‌تاون که زمانی مرکز تولید ویسکی بود و امروز با طعم‌های دودی و روغنی دل حرفه‌ای‌ها را می‌برد.

کارخانه‌ها و هنر نسل‌ها: راز هر بطری

در دل هر منطقه، کارخانه‌هایی هستند که بیشتر از اسم یک برندند؛ بخشی از تاریخ‌اند.مک‌کالن در اسپیساید به بشکه‌های شری معروف است که به ویسکی طعم عمیق و میوه‌ای می‌دهد.گلنفیدیک هم از اولین کارخانه‌هایی بود که ویسکی مالت تک را به بازار جهانی معرفی کرد.در ایسلای، لاگاویلین با طعم شدید دود و کمی ید طعم خاصی به یاد می‌آورد.گلنمورنجی در هایلند هم روش خاصی دارد؛ ویسکی را در بشکه‌های مختلف مثل پورت و سوتِرن می‌خواباند تا طعم‌های پیچیده‌تری بسازد.

صبر و زمان: معجزه بشکه‌های بلوط

هیچ ویسکی بدون خوابیدن در بشکه‌های چوب بلوط کامل نمی‌شود. حداقل سه سال باید در این بشکه‌ها بماند.اما ویسکی‌های مرغوب‌تر ۱۲، ۱۵ یا حتی ۲۵ سال هم می‌خوابند.این زمان باعث می‌شود رنگ طلایی و طعم‌هایی مثل وانیل، میوه خشک و ادویه در ویسکی به وجود بیاید.قسمتی از ویسکی هم بخار می‌شود که به آن «سهم فرشته‌ها» می‌گویند.این روند کهنه‌سازی مثل جادویی است که طعم‌ها را باهم ترکیب می‌کند.

خلاقیت در پایان‌بندی: طعمی تازه از بشکه‌ای تازه

بعضی کارخانه‌ها برای طعم بیشتر، ویسکی را در بشکه‌های دیگری مثل رام، مادِرا یا پورت هم می‌خوابانند.این کار باعث می‌شود طعم‌های جدیدی مثل مغزها، شکلات یا میوه خشک اضافه شود.استادان ترکیب هم ویسکی‌های مختلف را باهم مخلوط می‌کنند تا طعمی متعادل، قوی یا خاص به دست آید.در پایان، کمی آب خالص اضافه می‌شود تا طعم طبیعی ویسکی لطیف‌تر شود.

کلکسیونرها و بطری‌های کمیاب: بیش از یک نوشیدنی

ویسکی مالت تک برای بعضی‌ها فقط یک نوشیدنی نیست؛ یک اثر هنری است.بطری‌های خاص و قدیمی مثل مجموعه‌های مک‌کالن یا دال‌مور در حراجی‌ها میلیون‌ها دلار فروخته می‌شوند.کارخانه‌های تعطیل مثل پورت الن یا برورا هم چون دیگر تولید نمی‌کنند، بطری‌هایشان ارزش تاریخی دارند.این بطری‌ها نشانه تاریخ، هنر و صبر نسل‌ها هستند.

ویسکی؛ سفیر فرهنگ و اقتصاد جهانی

امروز کارخانه‌ها پذیرای گردشگرانند که از سراسر دنیا برای بازدید می‌آیند.بازارهای جدید در آسیا و آمریکا باعث تولید ویسکی‌های متفاوت شده‌اند.کارخانه‌ها تلاش می‌کنند هم به سنت وفادار بمانند و هم به محیط‌زیست فکر کنند.ترکیبی از گذشته و آینده باعث شده ویسکی مالت تک همیشه زنده و پرطرفدار باشد.

چهار نکته مهم

• ویسکی مالت تک فقط از جو و در دیگ مسی تقطیر می‌شود.• حداقل سه سال باید در بشکه‌های بلوط بماند.• پنج منطقه اسکاتلند طعم‌های متفاوتی به ویسکی می‌دهند.• برندهای مثل مک‌کالن و گلنفیدیک با خلاقیت و سنت مشهورند.